کد مطلب:234780 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:270
ترک نماز اول وقت
اهمیت ندادن به اوقات نماز و سستی در نماز اول وقت، مورد نهی و كراهت شدید ائمه علیهم السلام بخصوص امام رضا علیه السلام قرار گرفته است:
«من قوله تعالی: ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون، یقول عن وقتهم یتغافلون؛
حضرت امام رضا علیه السلام در تفسیر آیه ی «وای بر نمازگزاران، آنهایی كه از نماز خویش غافل هستند» فرمود: ساهون آنانی هستند كه غافل از اوقات نمازهای واجب خود می باشند.» [1] .
از حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز روایت شده است كه فرمود: «فردای قیامت، شفاعت من به كسی كه نمازهای واجب را از وقتش به تأخیر افكنده، نخواهد رسید». [2] .
امام رضا علیه السلام در سفارش دیگری، تأخیر نماز را خطا دانسته و فرموده اند:
«حافظوا علی مواقیت الصلوات فان العبد لا یأمن الحوادث و من دخل علیه وقت فریضة فقصر عنها عمدا متعمدا فهو خاطی ء؛ [3] .
بر اوقات نماز محافظت كنید، پس همانا انسان از حوادث در امان نیست و كسی كه
[ صفحه 111]
وقت نماز فریضه بر او داخل شد و عمدا كوتاهی كرد، خطاكننده است».
روشن است كه شیطان همواره در كمین انسان نشسته است و از هر فرصتی استفاده می كند تا با نیرنگ ها و وسوسه های خود، آدمی را از مسیر درست و از رسیدن به كمال و تعالی، بازدارد و او را با خود همراه سازد. شیطان بیشتر هم و غم خود را، معطوف نماز می كند و می داند كه اگر بندگان به نماز اهمیت دهند، هیچ مجالی برای جولان و یكه تازی او وجود نخواهد داشت.
امام رضا علیه السلام می فرماید:
«شیطان پیوسته از شخص مؤمن در وحشت و گریزان است، تا وقتی كه بر نمازهای پنج گانه مراقبت و محافظت دارد. هنگامی كه [با تأخیر از اول وقت و بی اعتنایی] آنها را ضایع ساخت، شیطان بر او جرأت یافته و او را به ورطه ی گناهان بزرگ می اندازد». [4] .
به همین دلیل است كه امام معصوم علیه السلام می فرماید: «امتحنوا شیعتنا عند مواقیت الصلاة كیف محافظتهم علیها؛ شیعیان ما را در اوقات نماز، آزمایش كنید كه چگونه بر خواندن نماز در موعد مقرر محافظت می كنند؟» [5] .
درتوضیح این روایت شریف می توان گفت: شیعیان امامان معصوم علیه السلام همانند خود آن بزرگواران به نماز اول وقت
[ صفحه 112]
اهمیت می دهند و در اقامه ی آن هیچ سستی و غفلتی از خود نشان نمی دهند. حضرت امام رضا علیه السلام، خود نمونه ی كاملی برای شیعیان و محبانش می باشد.
ابراهیم بن موسی القزاز می گوید: «خرج الرضا علیه السلام یستقبل بعض الطالبین و جاء وقت الصلاة، فمال الی قصر هناك، فنزل تحت صخرة، فقال: اذن فقلت: ننتظر یلحق بنا اصحابنا، فقال: غفر الله لك! لا تؤخرن صلاة عن اول وقتها الی آخر وقتها من غیر علة. علیك ابدا بأول الوقت. فاذنت وصلینا؛ [6] امام رضا علیه السلام به عنوان استقبال از بعضی از طالبیین خارج شد [و ما عده ای از یاران نیز با آن حضرت بودیم]. وقت نماز فرارسید، قصری در آن حوالی بود. امام علیه السلام با یاران به سوی آن رفتند و در كنار سنگ بزرگی فرود آمدند. راوی می گوید: سپس امام علیه السلام به من فرمود: اذان بگو، عرض كردم: منتظر رسیدن و ملحق شدن بعضی از یاران هستیم، كه بیایند حضرت فرمود: خدا تو را بیامرزد، نماز را از اول وقت بدون عذر تأخیر نیندازید، بر تو باد همیشه نماز را در اول وقت آن به جا آوری. راوی گفت: پس اذان گفتم و نماز خواندیم».
[ صفحه 113]
«من قوله تعالی: ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون، یقول عن وقتهم یتغافلون؛
حضرت امام رضا علیه السلام در تفسیر آیه ی «وای بر نمازگزاران، آنهایی كه از نماز خویش غافل هستند» فرمود: ساهون آنانی هستند كه غافل از اوقات نمازهای واجب خود می باشند.» [1] .
از حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز روایت شده است كه فرمود: «فردای قیامت، شفاعت من به كسی كه نمازهای واجب را از وقتش به تأخیر افكنده، نخواهد رسید». [2] .
امام رضا علیه السلام در سفارش دیگری، تأخیر نماز را خطا دانسته و فرموده اند:
«حافظوا علی مواقیت الصلوات فان العبد لا یأمن الحوادث و من دخل علیه وقت فریضة فقصر عنها عمدا متعمدا فهو خاطی ء؛ [3] .
بر اوقات نماز محافظت كنید، پس همانا انسان از حوادث در امان نیست و كسی كه
[ صفحه 111]
وقت نماز فریضه بر او داخل شد و عمدا كوتاهی كرد، خطاكننده است».
روشن است كه شیطان همواره در كمین انسان نشسته است و از هر فرصتی استفاده می كند تا با نیرنگ ها و وسوسه های خود، آدمی را از مسیر درست و از رسیدن به كمال و تعالی، بازدارد و او را با خود همراه سازد. شیطان بیشتر هم و غم خود را، معطوف نماز می كند و می داند كه اگر بندگان به نماز اهمیت دهند، هیچ مجالی برای جولان و یكه تازی او وجود نخواهد داشت.
امام رضا علیه السلام می فرماید:
«شیطان پیوسته از شخص مؤمن در وحشت و گریزان است، تا وقتی كه بر نمازهای پنج گانه مراقبت و محافظت دارد. هنگامی كه [با تأخیر از اول وقت و بی اعتنایی] آنها را ضایع ساخت، شیطان بر او جرأت یافته و او را به ورطه ی گناهان بزرگ می اندازد». [4] .
به همین دلیل است كه امام معصوم علیه السلام می فرماید: «امتحنوا شیعتنا عند مواقیت الصلاة كیف محافظتهم علیها؛ شیعیان ما را در اوقات نماز، آزمایش كنید كه چگونه بر خواندن نماز در موعد مقرر محافظت می كنند؟» [5] .
درتوضیح این روایت شریف می توان گفت: شیعیان امامان معصوم علیه السلام همانند خود آن بزرگواران به نماز اول وقت
[ صفحه 112]
اهمیت می دهند و در اقامه ی آن هیچ سستی و غفلتی از خود نشان نمی دهند. حضرت امام رضا علیه السلام، خود نمونه ی كاملی برای شیعیان و محبانش می باشد.
ابراهیم بن موسی القزاز می گوید: «خرج الرضا علیه السلام یستقبل بعض الطالبین و جاء وقت الصلاة، فمال الی قصر هناك، فنزل تحت صخرة، فقال: اذن فقلت: ننتظر یلحق بنا اصحابنا، فقال: غفر الله لك! لا تؤخرن صلاة عن اول وقتها الی آخر وقتها من غیر علة. علیك ابدا بأول الوقت. فاذنت وصلینا؛ [6] امام رضا علیه السلام به عنوان استقبال از بعضی از طالبیین خارج شد [و ما عده ای از یاران نیز با آن حضرت بودیم]. وقت نماز فرارسید، قصری در آن حوالی بود. امام علیه السلام با یاران به سوی آن رفتند و در كنار سنگ بزرگی فرود آمدند. راوی می گوید: سپس امام علیه السلام به من فرمود: اذان بگو، عرض كردم: منتظر رسیدن و ملحق شدن بعضی از یاران هستیم، كه بیایند حضرت فرمود: خدا تو را بیامرزد، نماز را از اول وقت بدون عذر تأخیر نیندازید، بر تو باد همیشه نماز را در اول وقت آن به جا آوری. راوی گفت: پس اذان گفتم و نماز خواندیم».
[ صفحه 113]
[1] بحارالانوار، ج 83، ص 20.
[2] اسرار الصلاة، (ملكي تبريزي)، ص 160.
[3] بحارالانوار، ج 83، ص 20.
[4] عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 27.
[5] سفينة البحار، ج 2، ص 44.
[6] بحارالانوار، ج 83، ص 21؛ مستدرك، ج 1، ص 185.